Gần 20 năm trước, các bạn sẽ thấy bóng đá đỉnh cao thật đơn giản. Rui Costa chọc khe xuyên mặt sân cho Andriy Shevchenko băng xuống trong thế chẳng ai kèm đánh bại Iker Casillas,

Gần 20 năm trước, các bạn sẽ thấy bóng đá đỉnh cao thật đơn giản. Rui Costa chọc khe xuyên mặt sân cho Andriy Shevchenko băng xuống trong thế chẳng ai kèm đánh bại Iker Casillas, vậy là đủ để kết thúc một trận thư hùng tại UEFA Champions League. Chẳng cần quá nhiều quân số tấn công để đánh sập hàng phòng ngự đối phương.

Khi Pep Guardiola xuất hiện, câu chuyện tấn công thay đổi. Barca của Pep thường xuyên dồn nhiều quân số nhất có thể lên vây hãm 1/3 cuối sân. Sự xuất hiện của Dani Alves trong vai trò hậu vệ biên nhưng chơi cao không kém tiền đạo cánh là cơn ác mộng với nhiều hàng phòng ngự thời đó. Họ không biết kèm ai, bỏ người này thì quên người nọ, đôi khi thế nào lại quên Messi…

Hẳn nhiên lối đá này thỉnh thoảng cũng khiến Barca hay Pep dính đòn. Nhưng với số danh hiệu Pep có được tại Barca, Bayern và giờ là Man City, ai cũng hiểu sự ưu việt của chúng, đến mức hình ảnh các đội bóng hàng đầu xua quân lên đàn áp đối thủ với 8 cầu thủ quanh vòng cấm giờ là chuyện bình thường. Hậu vệ cánh, trung vệ giờ đều có thể xâm nhập vòng cấm săn bàn. Điều đó giờ đây là tiêu chuẩn của bóng đá đỉnh cao.

Nhưng điều ấy không có nghĩa đấy là cách duy nhất để có được chiến thắng. Real Madrid của Carlo Ancelotti vẫn chứng minh không cần lúc nào cũng vây kín vòng cấm đối phương để đạt hiệu quả tối đa. Bàn nâng tỷ số lên 2-1 của Real trước Man City ở Bernabeu là một ví dụ điển hình, Real chỉ cần 2 cầu thủ, Vinicius và Rodrygo, để tạo ra bàn thắng.

Công thức cũng không khác gì chuyện Rui Costa-Sheva hơn 20 năm trước: Một chuyền-một chạy.

Bóng đá lúc này đã phổ biến hơn nhiều sau gần 160 năm hình thành và phát triển. Cách thức chiến thắng đã được công thức hóa đến mức cực kỳ phức tạp qua chiến thuật. Khoảng trống ngày càng ít đi, có vài biểu tượng của quá khứ giờ gần như tuyệt chủng (libero, số 10 cổ điển). Niềm vui tận hưởng bóng đá thuần khiết cũng đâu đó phai nhạt khi đâu đâu người ta cũng nói về số liệu.

Nhưng ngay cả khi tưởng chừng như có một công thức cụ thể cho bóng đá thắng cuộc, thì cách chơi (tạm gọi là) cổ với một chuyền-một chạy vẫn phát huy được hiệu quả.

Bản chất của thứ bóng đá này gói gọn trong hai chữ: Tốc độ. Tốc độ quan sát, đánh giá tình huống, ra quyết định từ người chuyền bóng; tốc độ của chính đường chuyền (bóng phải đi nhanh); và tốc độ của người nhận bóng dứt điểm. Hẳn nhiên, phải là những cầu thủ cực giỏi mới kết hợp được thứ tốc độ ấy.

Bóng đá dù biến hóa ra sao vẫn cơ bản (và thu hút khán giả) bởi những giá trị rất đơn sơ như thế. Messi, Ronaldo, Ronaldo de Lima, Ronaldinho, Kaka… những Quả bóng Vàng truyền cảm hứng nhất đều sở hữu tốc độ tuyệt vời vào thời kỳ đỉnh cao. Song hành cùng họ là những chuyên gia đánh hơi khoảng trống (Xavi, Iniesta, Paul Scholes, Mesut Ozil, Ivan de la Pena, Figo, Deco, Pirlo, Seedorf).

Nếu có điều gì luôn đúng về bóng đá, thì đó chắc chắn là việc không có công thức cụ thể nào để khái quát hóa chiến thắng. Chiến thuật ưu việt đến mấy cũng sẽ có kẽ hở. Chỉ có những giá trị cơ bản vẫn mãi trường tồn cùng môn thể thao này. Tốc độ là một ví dụ không thể rõ ràng hơn.

Ân ngay nhà kèo cái để cập nhật những trận đấu tỷ lệ kèo cao.

Tác giả: Đỗ Bằng Quý

Giới thiệu: Đỗ Bằng Quý là một nhà bóng thể thao, bóng đá rất được yêu thích tại Việt Nam hiện nay. Ngoài ra, anh còn nổi bậc khi tác nghiệp tại các giải bóng đá lớn, các sự kiện thể thao hàng đầu khi được tổ chức.